“พระเจดีย์กลางน้ำ และอาคารศูนย์การเรียนรู้ป่าชายเลนฯ” อัญมณีหนึ่งเดียวและแลนด์มาร์คแห่งใหม่ใจกลางเมืองระยอง” แหล่งรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับความเป็นมาในอดีตที่สำคัญและน่าจดจำ รวมถึงระบบนิเวศของป่าชายเลนผืนนี้ ถือเป็นคลังความรู้ที่ทรงคุณค่าแก่ชาวระยองและนักเดินทางท่องเที่ยวที่ชื่นชอบธรรมชาติอย่างแท้จริง

 

พระเจดีย์กลางน้ำ เป็นโบราณสถานที่สำคัญของจังหวัดระยอง ตั้งอยู่บริเวณปากน้ำระยอง สันนิษฐานว่าสร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2416 สมัยพระยาศรีสมุทรโภคชัยโชคชิดสงคราม (เกตุ ยมจินดา) เจ้าเมืองระยอง ลักษณะเจดีย์ก่อด้วยอิฐถือปูนทรงระฆังฐานกลม ความสูงประมาณ 10 เมตร มีบันไดขึ้น 2 ข้าง กำแพงรอบฐานเจดีย์ 2 ชั้น ลูกกรงเป็นลวดลายดินเผาเคลือบสีเขียว ส่วนยอดมีบัลลังก์สีเหลี่ยมและเสาหานรองรับปล้องไฉน ปลียอดส่วนบนเป็นเม็ดน้ำค้าง สร้างขึ้นเพื่อเป็นสัญลักษณ์ให้ชาวเรือ หรือผู้โดยสารที่เดินทางผ่านถึงบริเวณนั้นได้ทราบว่ามาถึงเมืองระยองแล้ว สมัยโบราณมีแต่เส้นทางคมนาคม ทางน้ำเพียงทางเดียวเท่านั้นที่จะเข้าสู่ตัวเมืองระยองได้สะดวก ซึ่งสันนิษฐานว่าสร้างเจริญรอยตามแบบพระสมุทรเจดีย์ หรือเจดีย์กลางน้ำเมืองสมุทรปราการ ที่เป็นสัญลักษณ์ให้บรรดาผู้เดินทางผ่านมาถึงจุดนี้ทราบว่า ใกล้จะถึงกรุงเทพมหานครแล้ว

 

 

พระเจดีย์กลางน้ำถือเป็นสัญลักษณ์ของจังหวัดระยอง และเป็นสิ่งที่ชาวระยองเคารพนับถือมาก ราวกลางเดือน 12 ของทุกปีซึ่งเป็นฤดูน้ำหลาก จะมีงานประเพณีทอดกฐินและงานห่มผ้าเจดีย์กลางน้ำ นอกจากนั้น จะมีงานลอยกระทง แข่งเรือยาว และประเพณีห่มผ้าเจดีย์ ผ้าที่จะนำมาห่มต้องเป็นผ้าสีแดง มีความยาว 6 เมตร ใช้คน 2 คนปีนขึ้นไปห่มส่วนบนของเจดีย์ บริเวณรอบๆ เจดีย์มีการปลูกป่าสน ทำให้ร่มรื่นสวยงาม จึงเป็นสถานที่พักผ่อนหย่อนใจของชาวเมืองในยามว่าง

 

ปัจจุบันเทศบาลนครระยองได้ทำการบูรณะพระเจดีย์และ บริเวณรอบองค์อย่างสวยงาม สร้างสะพานคอนกรีตให้นักท่องเที่ยวได้เดินชมป่าชายเลน พร้อมได้ร่วมกับ บริษัท บีแอลซีพี เพาเวอร์ จำกัด (BLCP) ดำเนินการจัดสร้างศูนย์การเรียนรู้ฯ ขึ้นครั้งแรก เมื่อเดือนเมษายน ปี พ.ศ. 2554 และส่งมอบเมื่อเดือนพฤศจิกายน ปี พ.ศ. 2555 ด้วยงบประมาณก่อสร้างพร้อมตกแต่งภายในอาคารฯ รวมเป็นเงินทั้งสิ้น 3,000,000 บาท (สามล้านบาท) ต่อมาในปี พ.ศ. 2562 บริษัทฯ ได้ทำการปรับปรุง และซ่อมแซมศูนย์การเรียนรู้ฯ พร้อมตกแต่งภายในอีกครั้ง ด้วยงบประมาณกว่า 5 แสนบาท เพื่อให้มีความทันสมัย น่าสนใจ และทำการร้อยเรียงข้อมูลที่เข้าใจง่ายมากยิ่งขึ้น บริษัทฯ ได้ส่งมอบให้แก่เทศบาลนครระยอง เมื่อวันที่ 27 พฤศจิกายน พ.ศ. 2563

 

 

อาคารศูนย์การเรียนรู้ป่าชายเลนพระเจดีย์กลางน้ำ เปิดให้เข้าเยี่ยมชมอย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 5 ธันวาคม พ.ศ. 2563 ที่ผ่านมา โดยมีผู้สนใจเข้าเยี่ยมชมทุกวัน ปัจจุบันเปิดให้เข้าเยี่ยมชมทุกวัน ไม่เว้นวันหยุดราชการ ระหว่างเวลา 08.30 – 16.30 น. ผู้สนใจ สามารถติดต่อขอเข้าเยี่ยมชมได้ที่ คุณประธาน ทองเฟื่อง กรรมการกลุ่มอนุรักษ์ฟื้นฟูแม่น้ำระยองและป่าชายเลน โทร.094-5626450 หรือดูรายละเอียดเพิ่มเติมในเวบไซต์ www.blcp.co.th (การเยี่ยมชม ไม่มีค่าใช้จ่ายใดๆ)